Tętno, PULS czy HR

Na pewno, większość z nas doskonale wie o czym będzie mowa ;) 

O SERCU, jego biciu, pulsie, jakie mamy maksymalne a jakie minimalne. 

Na początek trochę informacji:

Puls, tętno – falisty ruch naczyń tętniczych zależny od skurczów serca i od elastyczności ścian tętnic.

W czasie mierzenia pulsu zwraca się uwagę na 6 charakterystycznych cech tętna:

• częstotliwość (liczba wyczuwanych uderzeń w ciągu minuty), której wartości prawidłowe zależą głównie od wieku. W czasie badania na uwadze należy mieć, że nie należy badać tętna po wysiłku fizycznym (po dużym wysiłku fizycznym częstotliwość może nawet przekraczać 200 uderzeń/min.) lub w stanie przeżyć emocjonalnych. Tętno może być częste (pulsus frequens) lub rzadkie (pulsus rarus). Przeciętna częstotliwość tętna waha się w zależności od wieku i wynosi około:
  • u płodu: 110-150/min^[1]
  • u niemowląt: 130/min
  • u dzieci: 100/min
  • u młodzieży: 85/min
  • u dorosłych: 70/min
  • u ludzi starszych: 60/min
• miarowość – tętno jest miarowe (pulsus regularis) jeśli wszystkie uderzenia wykazują jednakową siłę, a odstępy między nimi są jednakowe, w przeciwnym razie mówimy o tętnie niemiarowym (pulsus irregularis);
• wypełnienie – określa wysokość fali tętna i zależy od wypełnienia tętnicy krwią, co z kolei zależy od rzutu serca. Tętno może być wysokie (duże) (pulsus altus, pulsus magnus), małe(niskie, pulsus parvus), nitkowate, równe (pulsus equalis), nierówne i dziwaczne (pulsus paradoxus);
• napięcie – cecha tętna będąca wyrazem ciśnienia tętniczego. Tętno może być twarde (pulsus durus), miękkie (pulsus mollis) bądź dwubitne.
• chybkość – zależy od szybkości wypełniania się tętnicy i zapadania jej światła w okresie jednego cyklu serca. Zależy od prędkości przepływu krwi i podatności ściany tętnic. Tętno może być chybkie (pulsus celer) lub leniwe (pulsus tardus).
• symetria – fizjologicznie powinno być takie samo po lewej i po prawej stronie (np. na lewej t. promieniowej i na prawej).

Średnie tętno spoczynkowe zależy przede wszystkim od wieku i stopnia wytrenowania.

Mężczyźni
Wiek:	18-25	26-35	36-45	46-55	56-65	65+
Wyczynowa kondycja	49-55	49-54	50-56	50-57	51-56	50-55
Świetna kondycja	56-61	55-61	57-62	58-63	57-61	56-61
Dobra kondycja	62-65	62-65	63-66	64-67	62-67	62-65
Ponadprzeciętna kondycja	66-69	66-70	67-70	68-71	68-71	66-69
Przeciętna kondycja	70-73	71-74	71-75	72-76	72-75	70-73
Słaba kondycja	74-81	75-81	76-82	77-83	76-81	74-79
Zła kondycja	82+	82+	83+	84+	82+	80+

Kobiety
Wiek:	18-25	24-35	36-45	46-55	56-65	65+
Wyczynowa kondycja	54-60	54-59	54-59	54-60	54-59	54-59
Świetna kondycja	61-65	60-64	60-64	61-65	60-64	60-64
Dobra kondycja	66-69	65-68	65-69	66-69	65-68	65-68
Ponadprzeciętna kondycja	70-73	69-72	70-73	70-73	69-73	69-72
Przeciętna kondycja	74-78	73-76	74-78	74-77	74-77	73-76
Słaba kondycja	79-84	77-82	79-84	78-83	78-83	77-84
Zła kondycja	85+	83+	85+	84+	84+	84+

info: http://pl.wikipedia.org/wiki/T%C4%99tno

zdj: http://img.webmd.com/dtmcms/live/webmd/consumer_assets/site_images/media/medical/hw/hwkb17_071.jpg

Jak zbadać tętno?

Puls możemy badać przy pomocy urządzeń, a nawet jeszcze łatwiej bo przykładając palec do głównych tętnic naszego ciała np; na nadgarstku, szyi, udowej. Najlepiej zaraz po przebudzeniu, albo w trakcie spoczynku, na pewno nie róbmy badania jak ktoś nas zirytował, czy przebiegliśmy własne parę km etc, wtedy na pewno mamy wyższe, i nie będzie ono adekwatne do rzeczywistości. Badając komuś tętno lepiej nie przykładać kciuka - moglibyśmy czuć własny puls a nie badanego. Tak więc przykładamy, wyczuwamy nasz puls i zaczynamy odliczać ile razy zabije w ciągu 30 sekund i mnożymy x 2. Otrzymana suma jest naszym pulsem, prawda, że łatwe?

Oczywiście, na co dzień, jak się dobrze czujemy nie musimy go mierzyć czy o nim myśleć, ale na pewno przydaje się zwłaszcza przy pierwszej pomocy (wtedy jak mamy dostęp najlepiej odmierzać na szyjnej, jeśli nie wyczuwamy pulsu, należy rozpocząć reanimację).

Nie tylko brak tętna jest problemem, zbyt wysokie nie adekwatne do wieku również. Wysokie tętno w czasie spoczynku, gdy zawsze do tej pory mieliśmy niższe a nagle przez ostatnie dni mamy wyższe a przy tym czujemy się gorzej, słabiej, mamy drżenia rąk, czy kołatanie serca. Są to sygnały, że należy zainteresować się tym faktem i udać się do specjalisty. 

Nam wiedza o pulsie  przyda się do pomiaru normalnego (w trakcie spoczynku) jak również w trakcie wysiłku sportowego. Najprostszym sposobem obliczenia naszego max pulsu jest :

220 - wiek = max HR

Otrzymany puls jest informacją, że w trakcie wysiłku fizycznego nie powinniśmy go przekraczać! Jest ono max dla naszego organizmu i wieku.

Udało się Wam kiedyś dobrnąć do maxymalnego tętna? A jakie macie normalne na co dzień w spokoju?

Mi wyszło: 58 uderzeń na minutę, wychodziłoby, że formę złapałam ;-) a już myślałam ostatnio, że  mi odmówić chcę współpracy ;)

Pamiętaj:

 Codzienna 30 min dawka ruchu, może zmniejszyć Twoje tętno nawet o 10 uderzeń w dół...  a to daje dłuższe życie ;-)

Jak nie ruszamy na siłownię, aerobik, to chociaż na spacer!